Tasarımda Marka ve İsim Oluşturma Adına...

Murat Vardar

Uzman Üye
Uzman Üye
Kayıt
14 Ocak 2012
Mesaj
4.332
Tepki
1.051
Kötü de olsa iyi de olsa marka isimlerinin kökenlerini ve konuluş hikayelerini hep merak etmişimdir. Bu isimleri kim koyar, isim nereden aklına gelmiştir, kimlere danışmıştır, hangi isimleri elemiştir, öğrenmeye çalışırım. Zaman zaman elime geçen bu hikayelerin en ilginç olanlarını aşağıda okuyabilirsiniz.

Vakko Vitali ve Alber Hakko kardeşlerin isimlerinin baş harfleri ve Hakko soyadının 'kko' kısmının birleştirmesiyle oluşan bir marka.
DYO DYO adı, Durmuş Yaşar ve Oğulları Boya ve Vernik Fabrikaları A.Ş.'nin kısaltılmışıdır. 1954 yılında kurulan DYO, Yaşar Holding Boya Grubu'nun ilk boya fabrikası.
KVK K.V.K, Mehmet Emin Karamehmet, Murat Vargı ve Osman Kavala'nın soyadlarının baş harflerinin bir araya gelmesiyle oluştu.
YUMATU Yusuf, Mahmut ve Tuncer kardeşlerin isimlerinin ilk hecelerinin bir araya getirilerek oluşturuldu.
Rodi Ramazanoğulları Dikimevi.
Akbank Sabancı ailesinin geçmişi, Hacı Sabancı'nın memleketi Kayseri'ye uzanıyor. Aile iş dünyasındaki başarıyıysa Adana'da yakaladı. Adana ve Kayseri'nin baş harfleri birleştirilerek 1959'da Akbank kuruldu.
ENKA Enişte ve kayınbirader unvanlarının ilk heceleri birleştirilerek oluşturulmuş. Enişte Şarık Tara, kayınbirader de Sadi Gülçelik.
Beymen Boyner Grubu'na ait Beymen, Türkçe'deki 'bey' ile küresel bir kimlik kazanmak için İngilizce'de 'adamlar' anlamına gelen 'men' kelimelerinin birleştirmesiyle oluşturulmuş.
Mercedes 1897 yılında Fransa'nın Nice kentinde yaşayan Avusturyalı tüccar ve Avusturya Nice Başkonsolosu Emil Jellinek, Daimler fabrikasını ziyaret ederek bir otomobil satın aldı. Uluslararası finans dünyası ve aristokrasi ile iyi ilişkiler içinde olan Jellinek, Daimler otomobili ile Fransız Riviera'sında büyük ilgi topladı. Daha sonra Jelinek 1899'da 23 beygir gücünde motorla donatılmış bir Daimler yarış otomobiline büyük kızı Mercedes'in adını vererek bu araçla Nice'de bir yarışa katıldı ve birinci oldu. Bu başarıdan sonra Jelinek, Daimler fabrikasına 36 otomobil sipariş verdi ve bu araçların 'Mercedes' adını taşımalarını şart koştu. (Mercedes İspanyolca konuşulan ülkelerde kullanılan bir kadın ismidir. İspanyolca anlamı ise 'Mars' gezegenidir.)

Gördüğünüz gibi markalar isimlerini çok farklı çıkış noktalarından alabiliyor. Tam da bu noktada beni bir merak sarıyor; Kaç tür isim koyma alternatifimiz var? Ticari varlıklara (kurum, ürün, hizmet, model) verilen isimleri sınıflandırabilir miyiz?

Söyleniş, yazılış ve anlam açısından hapsi de birbirinden farklı olan isimlerin birbirine benzer yanları da vardır. Benzerlikleri ve farklılıkları kullanarak marka isimlerini sınıflandırmamız mümkündür. Bu alanda yaptığım araştırmalar sonucunda kapsamlı bir sınıflandırma bulamadım. Bunun üzerine ben kendi sınıflandırmamı yaptım. Umarım size mantıklı ve doyurucu gelir.

1. Kurucunun veya kurucuların 'Adı ve/veya Soyadı'nı tamamen veya kısmen taşıyan markalar. Ör: Adil Işık, Yves Saint Lourent, Tomy Hilfiger, Kenzo, Forbes, Boyner, Sabancı Holding, Harley-Devidson, P&G (Procter & Gambling), Levi's, McDonald's.
2. İnsan isimlerini kullanan markalar. Ör: Elif Cafe, İdil Bebe, Zeynep, Nergis Holding, Yeşim Tekstil, Mercedes, Colin's.
3. Canlı veya cansız nesnelerin adlarını kullanan markalar. Ör: Diesel, Puma, Camel, Apple, Gold, Pardus, Zebra, Kristal Kola, Çilek Mobilya, Falcon Projesi.
4. Kavramları, sıfatları isim olarak kullanan markalar. Ör: Capital, Kırmızı (Dergi), Mavi Jeans, Referans Noktası, İyi Matbaa, Fark Yeri, Ören Bayan, Filli Boya, Hayal Kahvesi, Kristal Elma Ödülleri, Altın Portakal Film Yarışması.
5. İçeriği anlatan, vurgulayan markalar. Ör: Coca Cola, Internet Explorer.
6. Mesajları, vaatleri isim olarak kullanan markalar. Ör: Bonus, Advantage, Speedy, ACL, Energizer, Die Hard (Akü), Pathfinder (Nissan), Akıllı Posta.
7. Uydurulmuş (anlamsız) isimler kullanan markalar. Ör: Kodak, Exxon, Sony, Aventis.
8. İki kelimenin bileşiminden türetilmiş markalar. Ör: Avea (Area ve Aycell), Novartis (Nova ; yeni + artes ; bilgi birikimi, başarma gücü), Swatch (Swizerland + Watch), Duracell (Durabale + cell), Eveready (Everytime + Ready), Linspire (Linux + Inspire), Veezy (Vestel + Eazy), Banvit (Bandırma Vitaminli Yem Sanayi), Promat ('Profesyonel matbaacılık' sloganından türetilmiştir), Fenerium, Aviva.
9. Kelime kökünden türetilmiş markalar. Ör: 'Excellent' kelimesinden türetilenler: Excellect, Excellerate, Excellex, Excellion. 'Select' kelimesinden türetilenler: Selligence, Selexity, Selectria, Selectium.
10. İki kelimenin kombinasyonundan oluşan markalar. Ör: Demirdöküm, MediaCat, PowerBook, ProfitVision, SmartRent, HairPalace.
11. Kısaltma (baş harfleri) kullanan markalar. Ör: IBM (Internetional Business Machines), BMW (Bayerische Motoren Werke), HP (Hewlett-Peckard), P&G (Procter&Gamble), HSBC (Hongkong and Shanghai Banking Corporation), CA (Computer Assosiation), HBB (Has Bilgi Birikim), TÜBİTAK (Türkiye Bilim Teknik Araştırma Kurumu), PO (Petrol Ofisi).
12. Lokasyonların isimlerini kullanan markalar. Ör: Saturn (otomobil), Uludağ Gazozları, Avrupa-Amerika Holding, Trakya Peynirleri, Denizli Seyahat, Pamukkale Şarapları, Sultanahmet Köftecisi, Koksa.
13. Ülke/ırk isimlerini kullanan markalar. Ör: British Airways, French Connection, Cola Turka, Digitürk, Turkcell, AOL, BP, JTI, THY.
14. Sayıları isim olarak kullanan markalar. Ör: 3M, 121, 212, 404 , U2, C4, 4.Kat, Levi's 501, BMW 330ci, Peugeot 206, TV8, Radyo 5, Chanel 5, CK One, Migros 3M.
15. Resmi ünvanlarını adında kullanan markalar. Ör: Borusan, Otosan, Esman, Bisan, Yataş, Sütaş, Mepaş.
16. Celebrity isimleri kullanan markalar. Ör: Nicole Kidman (Chanel), Air Jordan (Nike), Radyo Tatlıses, Intimately Beckham (David Beckham Perfume), Tarkan parfüm/deodorant/jöle (Temsu Kozmetik), Jlo (tekstil), Ken (tekstil).
17. Yazımıyla başkalaştırılmış markalar. Ör: Neremy ('Neremi' kelimesinin İngilizce'ymiş gibi yazımı), Deppo (Depo'nun farklı yazımı), Geay&Shmar ('Giy ve Şımar' demenin bir başka yolu).
18. Satış noktasının adını kullanan markalar (private label). Ör: Tansaş, Migros markalı ürünler (un, deterjan, zeytinyağı vb).
19. Taklit isimler kullanan markalar. Ör: Sunny (Sony), Armine (Armani), Nursage (Versage), Casper.
20. Ek verilerek oluşturulmuş alt markalar: Mevcut ürüne/hizmete ek olarak piyasaya sürülecek yeni versiyon mevcuttan farklıysa ekler kullanılır. Ör: Bonus Plus, Pepsi Max, Pentium 3, Pentium 4. Diğer popüler ekler: Premium, Gold, Platinium, XL, Min, Eko, Pro, Standart, Professional.

Gördüğünüz gibi 20 farklı isim türü sınıfı oluşturdum. Belki atladıklarım veya yanıldıklarım vardır. Ama bu sınıflandırma çalışması isim bulma çalışması yapanlara ışık tutacaktır diye düşünüyorum.

Başka sınıflandırmalar da yapılabilirdi. Mesela isimleri hece sayısına göre de sınıflandırmak mümkün.

- Tek heceli markalar: Lux, Gold, Zen.
- Çift heceli markalar: Sony, Omo, Alo, Casper, Migros, Carrefour, Google, Yahoo.
- Üç heceli markalar: Ariel, Elidor, Pegasus, Benetton, Teknosa
- Çok heceli markalar: Electrolux, Güllüoğlu, Accessories.
- İki kelimeden oluşan markalar: Head&Shoulders, White Westinghouse, Adil Işık.

İsimleri markanın karakteri hakkında ipucu verenler ve vermeyenler diye iki sınıfa da ayırabiliriz.

Marka isminin ürünle ilintili olması gerektiğini savunanlar, marka isminin en önemli unsur olduğunu, ürünün markalaşma sürecinde belirleyici bir rolü olduğunu söylerler ve marka isminin, potansiyel müşterilere satın almadan önce ne aldıkları hakkında bir fikir vermesi gerektiğini ve satın alma kararlarını daha kolay yapmalarını sağlaması gerektiğini öne sürerler.
Diğer görüş ise Coca-Cola, Pepsi, Google, Starbucks ve Yahoo gibi büyük markaların isimlerinin, markanın karakteri hakkında hiçbir ipucu vermediğini, tüm anlamı marka kişiliğinin yarattığını iddia ediyor. Markaya herhangi bir ismi verebileceğinizi söylüyor.

Mevcut isimlerin çıkış noktalarını anlamak ve türlerini belirlemek bizlere isim bulma çalışmalarımızda kolaylıklar sağlayacaktır. Sizlerin de sınıflandırmaları varsa, dinlemek isterim.

Alıntıdır. Yazarı bilinmiyor.
 

Funda

E=mc²
Kayıt
31 Mart 2010
Mesaj
330
Tepki
9
AUDI



Logoda bulunan dört halka, yüzük olarak nitelendiriliyor ve araba birliği için bir araya gelip ittifak kurmuş olan dört firmayı simgelemekte. Audi ismi, firmanın eski yöneticilerinden olan mühendis August Horch tarafından verildi. Markaya kendi ismini vermeyen Horch, Latince’deki karşlığı olan Audi ismini seçti.

BAYER



1863 tarihinde boya imalatçısı olarak faaliyete başladı. 1881 tarihinde kimyevi madde üretiminde yoğunlaştı. Sağlık dünyasında devrim sayılan Aspirin 1899 yılında satışa sunuldu. Şirket, yatay ve dikey olarak yazılan BAYER logosunu 1900 yılında tescil ettirdi.

BMW



BMW logosunda ne görüyorsunuz? Genelde “ikisi mavi, ikisi de kırmızı dört adet alan” şeklinde bir cevap gelecektir muhtemelen. Bu cevaba katılan biriyseniz, yanıtınızın biraz zayıf kaldığını kabul etmelisiniz. Çünkü amblemdeki bu dört alan, dönen bir pervaneyi simgelemekte. Adının açılımı “Bayerischen Motoren Werke” olan firma, Birinci Dünya Savaşı sırasında uçak motorları üretmekteydi. 1923 yılında üretilmeye başlanan R 32, markanın ilk motosikleti oldu. BMW markasına sahip ilk otomobil olan Dixi ise 1929 yılında üretilmişti. Mavi-beyaz renkli sembol 1917 yılından bu yana korundu ve bugüne kadar logonun sadece küçük ayrıntılarında değişimler oldu o kadar.

COCA COLA



Mucidi, Dr.Pemberton’un ortağı ve aynı zamanda muhsebecisi olan Frank Robinson’dur. İki C harfinin mükemmel bir estetik meydana getireceğini düşündü ve kendi el yazısıyla Coca Cola’nın bugüne uzanan logosunu oluşturdu. Logonun anlamını “Nefis ve Taze” olarak nitelendiriyor.


FENDI



Dünyaca ünlü elbise markası olan Fendi ismi İzmir’li bir levanten aileden geliyor. Ataları İzmir’de Efendizade ailesine mensup olan bu şahıs, Efendi kelimesinin başındaki E harfini atarak ürünlerine Fendi adını vermiş.


FERRARI



İtalyan kontesin 1923 yılında firma kurucusu Enzo Ferrari’ye hediye ettiği at maskot bu logoyu meydana getirdi. Logodaki ana renkler sarı ile kırmızı. Aynı zamanda firma sahibinin yaşadığı şehir olan Modena’yı ve yarışa olan sevgiyi simgelemekte.


GOOGLE



Google ismi, “googol” sözcüğünün üzerinde oynanılması suretiyle oluşmuştur. Edward Kasner isimli Amerikalı matematikçinin yeğeni olan Milton Sorotta tarafından bulunan “googol” sözcüğü 1 ve onun ardından 100 sıfırın gelmesiyle oluşan rakamı ifade eden matematiksel bir terim. Son şekli itibariyle Google olan bu terim, Google Inc. nin tüm dünya çapındaki mevcut her bilgiyi organize etme amacını temsil etmektedir.Google logosu da bu ismin ışığında şekil kazanmıştır.



LACOSTE



Meşhur bir tenisçi ve aynı zamanda modacı olan Fransız Rene Lacoste 1926 yılındaki şampiyonayı kazandığında kendi tasarımı olan beyaz bir gömlek giymişti. Nemi tutmayı sağlayan hafif kumaştan oluşan bir gömlekti. 1927′deki Davis Kupasında, timsah derisi bir bavul üzerine oynadığı bir bahis üzerine Amerikan basını kendisine ‘timsah’ lakabını takmıştı. Arkadaşı Robert Geore, kortlarda giydiği kıyafete bir timsah resmi çizdi ve timsah logosuda böyle oluşmuş oldu.



LEGO



Zamanında bir marangoz olan Ole Kirk Christiansen, yaşamını bölgedeki çiftçilere evler ve mobilyalar inşa ederek kazanmaktaydı. Önce atölyesi çocuklarının çıkardığı bir yangında yandı. Bu olaydan sonra Ole Kirk öncekinden daha büyük bir atölye inşa etti, ancak bu kez de ekonomik kriz vurdu. Üretim maliyetlerini minimize etmek için, ürünlerinin minyatür versiyonlarını üretmeye başladı. Bu minyatürler ona oyuncak üretmek için ilham oldu ve böylece 1932 yılında oyuncaklarını üretmeye başladı.

LEVI’S



Levi Strauss, Ağabeyinin New York’taki tekstil işinin bir şubesini açmak amacıyla New York’tan San Fransisco’ya az sayıda bir tekstil ürünüyle yola çıkar. Gelişinden kısa bir süre sonra bir maden arayıcısı Strauss’un ne sattığını öğrenmek ister.Strauss ona çadır ve araba örtüsü için branda bezi olduğunu söyleyince “Pantolon getirmeliydin!” diyerek yeterince dayanıklı pantolon bulamadığından bahseder. Bunun üzerine,Levi Strauss 1873′te dikişli cep modelini kullanmaya başlar.



MERCEDES-BENZ



Dünyada en çok tanınan markalardan biri olan Mercedes’in üç uzantılı yıldız figürü, markanın kara, hava ve sudaki gücünü temsil etmekte. Mercedes ambleminin mucidi Daimler’dir. Mercedes logosu, dünyada en çok tanınan markalardan biri. Ayrıca logolarının pahalı olması sebebiyle malesef en çok çalınan bir figür.


MICHELIN



Edouard Michelin 1984′te bir fuarda üst üste yığılmış otomobil lastiklerini görünce “kolları da olsa adama benzeyecek” demiş. Reklamcısına lastiklerden yapılmış bir adam çizimi siparişi vermiş. Bibendum adı verilmiş olan lastik adam böyle doğmuş.


MITSUBISHI



Üç kanatlı baklava şeklindeki logoda, Samurai armasından esinlenilmiş (Samurai Erdemi). Firmayı kuran iki Japon aile, tercih ettikleri amblemin sorumluluk bilincini, centilmenliği ve cemiyetler arası uyumu simgeliyor.



NIKE



Nike’ın çalışanlarından olan Jeff Johnson, bir gece rüyasında eski Yunan tanrısı Nike’ı görür. Patronu Phil Knight, ürettiği ürün için ‘Dimension 6′ adını kullanmayı düşünürken, bu rüya markanın isminin değişmesinde etkili olur. Ünlü spor mağazası Nike adını alırken, logo da 35 dolara bir öğrenciye yaptırılır.


NISSAN



Markanın, daire içine yazılmış ismi, güneşin doğuşu ile Japon bayrağındaki beyaz zemin içindeki kırmızı noktayı simgeliyor. Logo, dürüstlüğü ve samimiyeti sembolize ediyor.


OPEL



21 Ocak 1863′te girişimce Adam Opel tarafından kuruldu. Opel, önceleri sadece dikiş makineleri ve bisiklet üretiyordu. 1899 yılında otomobil üretmeye başladı. Logodaki tekerlek güveni, şimşek ise hızı simgeliyor.



PEUGEOT



Peugeot firmasının asıl işi testere ve testere levhaları. Aslan gibi “güçlü” sloganıyla satılan bu ürünlerdeki aslan logosunu Fransızlar, daha sonra ürettikleri arabalarda da kullanmaya başladı.



RENAULT



Kübist baklava şekli. Renault baklava şeklinin bulunuşu 1930′lu yıllara dayanıyor. Logo klasik ve durgun şekli ile geleceği simgelyor. 1992 yılında küçük değişiklerle, şu an bütün Renault’larda kullanılan yeni bir tasarım yapıldı.



ROLEX



Firmanın kurucusu olan Hans Wilsdorf’un hayal gücüyle ortaya çıkan bir logo. İsmin üzerindeki taç, saat ustalığının simgesi, beş parmak şeklindeki çıkıntılarda saat ustasının hünerli parmaklarını sembolize etmekte.



ROLLS ROYCE



Henry Royce 1884′te elektronik ve makine üreten bir fabrika kurdu. 1904′te ilk otomobilini yaptı. Aynı yıl Londra’da otomobil satan Charles Rolls’la tanıştı. İkili işbirliği yapmak üzere anlaştı. Royce’un yaptığı otomobilleri Rolls satmaya başladı. Otomobillerin adı “Rolls Royce” oldu. Lüks marka Rolls Royce’un kaputundaki zarif şekil 1911 yılından geliyor. Şekil, tasarımcının sevgilisini temsil ediyor. Orijinal adı “Spirit of ecstasy”(yeniliğin ruhu). Şekle, halk dilinde “emily” adı verildi.


SHELL



Marcus Samuel, Londra’da doğa hayranlarına deniz kabukları satmak amacıyla küçük bir dükkân açtı. 1833′teki bu gelişmeden sonra, baba, dükkânında kendi işini yaparken Marcus’un oğlu, aydınlatma ve yemek pişirmek için Uzakdoğu’ya gaz ihraç etme fikrini geliştirdi. 1892′de ilk tankerini tutarak 4 bin ton Rus gazyağını Singapur ve Bangkok’a ulaştırdı.


SKODA



Skoda’nın daire içindeki kanatlı ok, hayal eymeyi, itina göstermeyi, hız ve ilerlemeyi sembolize ediyor. Firma, kullandığı logoyla, bütün arabaların bu vasıflara sahip olduğunu göstermek istiyor.



SUZUKI



Suzuki Logosu,300 güzel sanatlar akademi öğrencisini katıldığı bir tasarım yarışmasıyla ortaya çıktı. Firma yetkilileri, “Uzlaştırıcı” buldukları büyük “S” harfini, yüzlerce amblem arasından seçti. Amblem, 1961 yılından bu yana Suzuki markasını temsil ediyor



Birkaç tanede benden..
 

Murat Vardar

Uzman Üye
Uzman Üye
Kayıt
14 Ocak 2012
Mesaj
4.332
Tepki
1.051
@Funda Arıcı

Konuya olan ilgi ve katkınızdan dolayı,
teşekkür ederim.
 
Yukarı Alt