tramlar

serseri

Üye
Kayıt
30 Temmuz 2007
Mesaj
118
Tepki
6
Tek renkli baskıda ara tonlar elde etmek için tramlardan yararlanılır. Tramlar, basılı malzemelere yakından bakıldığında ayırt edilebilen küçük noktacıklardır.
Tramın temel işlevi; ara tonlu görsel unsurları, binlerce küçük noktacığın meydana getirdiği çizgisel (tire) görüntülere dönüştürmeleridir. Bu küçük noktacıkların seyrekleşip-sıklaşmasıyla optik olarak ara ton etkisi sağlanır.


Baskı teknolojisinde kullanılan tramlar iki grupta toplanırlar :



1) Cam Tramlar : Klasik cam tramların üzerinde düz çizgilerden oluşan ızgaraya benzer bir doku bulunur. Bu tramlar, kamera objektifi ile filmin arasına yerleştirilirler.
Gri cam tramlar siyah-beyaz opak fotoğrafların tramlı negatiflerini elde etmek için kullanılır.
Magenta cam tramlar ise yarım ton negatiflerin pozitif tramlanması için kullanılır. Bu tramlar Batı Alman Klimsch fabrikalarının üretimidir.

2) Film Kontakt Tramlar : Birbirlerini dama taşları gibi izleyen noktacıklardan meydana gelen kontakt tramlar, pozlandırma sırasında doğrudan film yüzeyine çakıştırılırlar.
Gri kontakt tramlar hem siyah-beyaz, hem de renkli orijinallerden noktalamaya elverişlidir.
Magenta tramlar ise yalnız siyah-beyaz orijinallerden veya yarım ton negatiflerden pozitif tramlama yapabilirler.


Oluşturdukları noktaların şekillerine göre tramlar :

1) Satranç tahtasındaki gibi kare nokta veren tramlar.
2) Elips şeklinde nokta veren tramlar.
3) Respi tramlar(Normal noktaların arasında, çok küçük noktalar bulunur. Bu noktalar detayı zenginleştirir.)
4) Grafik tramları (Düz, gren, daire çizgisi ve tuğla benzeri desenler veren çoğunlukla grafik etkisi vermek için kullanılan tramlardır)


Ara tonlu görsel unsurların tramlanıp pozlandırılması sonucunda elde edilen filme "yarım-ton negatif film" adı verilir. Tramlanarak basılan bütün görsel unsurlar ise "yarım-tonlu imgeler" olarak adlandırılırlar.




Bütün tramlar, 1 inch (İngiltere ve Amerika´da kullanılan bir ölçü birimi) aralığında bulunan nokta sayısı ile ölçülür ve sınıflandırılırlar. Bu ölçüye "tram yoğunluğu" adı verilir. Tramlar, nokta sıklığına bağlı olarak farklı yoğunluklarda üretilmektedir.





Baskı teknolojisinde en çok kullanılan tramlar kalından inceye doğru; 55, 65, 85, 100, 120, 133, 150, 175 ve 200 nokta/inch yoğunluğunda olanlarıdır.





Tram yoğunluğu arttıkça yani noktalar küçülüp sıklaştıkça; yarım-ton imgelerdeki keskinlik ve ton zenginliği de artar.





Örneğin, 55 nokta/inch yoğunluğundaki bir tramda inch-kare içine düşen nokta sayısı 3025 iken, 150 nokta/inch yoğunluğundaki bir tramda bu sayı 225.000´e çıkmaktadır.




Ülkemizde ise tramlar santimetre başına düşen nokta sayısı ile ölçülür.





Tram yoğunlukları ise; 22, 26, 34, 40, 48, 54 ve 60 nokta/santimetre olarak sıralanırlar.




Tram yoğunluğunu saptamadaki en önemli etken, baskıda kullanılacak kâğıdın cinsi ve kalitesidir. Örneğin; iyi cins kuşe kâğıda basılan bir dergide 120, 133, 150 nokta/inch yoğunluğunda tramlar kullanılırken, düşük kalitede kâğıtlara sulu mürekkeple basılan günlük gazetelerde yer alan yarım ton imgeler en fazla 55 ile 65 nokta/inch yoğunluğunda tramlanabilirler.





Tram noktacıkları büyüteçle incelendiğinde, seçilen tram yoğunluğunun baskıda nasıl sonuç verdiği izlenebilir. Alışılmış nokta biçimli tramların yanı sıra değişik görsel efektler yaratmak amacıyla çizgisel, çakıl-taşı ya da kum dokulu, dairesel ve dalgalı tramlar da üretilmektedir.


Yarım tonlu(tramlanmış) imgeler, gerektiğinde fonlarından arındırılarak siluet biçiminde kullanılabilirler. Bu işleme " Dekupaj " adı verilmektedir.


Bir cm´lik bir çizgi üzerindeki tram noktalarının sayısına "Tram çizgi sayısı" denir. Seyrek noktalı tramlar, kaba ve mat yüzeyli kâğıtlara, sık çizgili yada noktalı tramlar ise parlak yüzeyli kâğıtlara baskı yapılırsa iyi netice alınır.


3. Hamur kâğıtlar için 24 - 26 - 30 - 36 ´lık
2. Hamur kâğıtlar için 40 - 48 ´lik
1. Hamur ve parlak kâğıtlar için 54 - 60 - 70 ´lik tramlar baskı için idealdir.


Kullanılan kâğıda uygun olmayan tram, resmin kalitesinin bozulmasına yol açar. Mesela 60´lık tram 3. hamur kâğıt için kullanılırsa, küçücük ve birbirine yakın mesafedeki noktalardan kâğıda geçen mürekkep kâğıt üzerinde yayılır ve baskı çamur gibi olur.





Bu örneğin tersi de düşünülebilir. Kuşe kâğıda 30´luk tram kullanılırsa, noktalar gözle fark edilir. Resim yerine noktalar görülür, ince detaylar ise kaybolur.
 
Yukarı Alt